Lirada yıllar sonra ilk

Merkez Bankası verilerine göre TL’nin reel değeri temmuzda geriledi. TL’deki reel gerileme 5 yıl sonra ilk kez 6 ay üst üste gerilemiş oldu.

Merkez Bankası (TCMB), temmuz ayına ilişkin “Reel Efektif Döviz Kuru Gelişmeleri” verilerini yayımladı.

Buna göre, 2003=100 bazlı reel efektif döviz kuru endeksi, TÜFE bazında temmuzda bir önceki aya kıyasla 0,66 puan azalarak 69,36 oldu. Endeks, Haziran 2025’te 70,02 düzeyindeydi.

Bu dönemde Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) bazında reel efektif döviz kuru endeksi ise 1,36 puan düşüşle 93,28’den 91,92’ye geriledi.

Böylece, Türk lirasının değeri, geçen yılın aynı dönemine göre TÜFE bazında 0,66 puan, Yİ-ÜFE bazında 1,36 puan azalış gösterdi.

5 YIL SONRA İLK

Böylece Türk lirasının reel değeri 6 ay üst üste geriledi. TL’nin reel değeri en son 2020’de 6 ay üst üste gerilemişti.

TCMB tarafından yayımlanan REK endeksi gelişmeleri değerlendirmesinde şunlar kaydedildi:

“REK endeksindeki gerilemenin sebebi, TÜFE’deki artışa rağmen nominal kur artışının daha baskın olmasından kaynaklanmıştır. TÜFE bazlı REK endeksine etki eden bileşenler incelendiğinde, Türk lirası karşısında dolar ve Euro bir önceki aya göre sırasıyla ortalama yüzde 1,95 ve yüzde 3,65 oranında değer kazanmıştır.

TÜFE ise bir önceki aya göre yüzde 2,06 oranında artarken, Yİ-ÜFE yüzde 1,73 oranında artmıştır. Sonuç olarak, Türkiye TÜFE’si endeksin artışına katkıda bulunurken; Dünya TÜFE Sepeti ile Nominal Kur Sepeti’ndeki değişim endeksi azaltıcı yönde etkilemiştir.”

REEL EFEKTİF KUR NEDİR?

Reel efektif döviz kurunu hesaplarken döviz kuruyla iç ve dış enflasyon oranlarını birleştiren bir formül kullanılıyor.

Yani Reel efektif döviz kuru verileri ile liranın gerçek değeri yurt dışındaki enflasyon ve yurt içindeki enflasyondan arındırılarak hesaplanıyor.

STRATEJİ DEĞİŞTİ Mİ?

Ekonomi yönetiminin son iki yılda yabancı sıcak para çekmek için ana stratejisi, yüksek faiz ortamında TL’de reel değerlenme vaadiydi.

Nitekim son iki yılda TL, sıcak parada en yüksek carry trade getirisini sunan para birimi oldu.

Ancak ABD’nin önde gelen bankalarından Goldman Sachs, geçen haftaki raporunda, strateji değişikliği olabileceğine işaret etmişti.

Goldman Sachs’a göre TCMB, strateji değişikliğine giderek TL’nin dolar karşısında daha hızlı bir şekilde değer kaybetmesine izin verdi ve alışılmışın dışında bir kur politikasına yöneldi.